Kunnen 5G en Wi-Fi 6 hand in hand gaan?

Ze maakten bijna gelijktijdig hun opwachting: 5G en Wi-Fi 6. Beide nieuwe communicatiestandaarden met massa’s beloften: sneller, meer data-overdracht, minder vertraging, minder problemen met andere toestellen, enz. Maar is dat ook zo, en kunnen ze samenwerken of zijn er constant conflicten? (Frans Godden) 

In zijn rapport ‘5G and Wi-Fi: Charting a path towards superior indoor connectivity’ laat telecomreus Ericsson er geen twijfel over bestaan: de beide nieuwe standaarden zijn technologisch superieur tegenover hun voorgangers en elk heeft een specifieke rol in de netwerken van vandaag en morgen. Elke technologie heeft haar sterkten en kan de ideale oplossing voor een bepaalde situatie zijn. De twee moeten dan ook niet als concurrenten gezien worden maar als naast elkaar staande oplossingen, elk met heel wat voordelen afhankelijk van de omgeving. Eén ding is zeker: ze voldoen beide aan de acute nood aan meer gesofisticeerde connectiviteit.

Niet enkel snelheid

5G is sneller dan 4G, dat is een feit – maar het is nog zoveel meer. Volgens de International Telecommunications Union kan een 5G-netwerk ook honderd keer meer toestellen tegelijk bedienen, honderd keer meer data per gebruiker verwerken, en heeft het vijf keer minder vertraging (latency), allemaal zaken die de technologie perfect maken voor het Internet of Things. Precies daar zou 4G zonder twijfel in de problemen geraken door de enorme groei van het aantal IoT-apparaten.

Uiteraard is de overdrachtsnelheid samen met de grotere bandbreedte de meest opvallende verbetering van 5G: 4G kan op zijn best 100 Mbps (Megabits per seconde) halen terwijl 5G een theoretisch maximum heeft van 10 Gbps (Gigabits per seconde) of zo’n honderd keer meer. Een film of muziek downloaden zal dan maar seconden duren in plaats van minuten. En de latency van 5G zal maar een vijfde bedragen van 4G, wat vooral interessant is voor toepassingen als gaming, virtual reality en IoT waar responsetijden cruciaal zijn. Maar er zijn ook nadelen aan 5G. Gebouwen en bomen kunnen de signalen sterker blokkeren dan bij 4G, en het bereik is ook kleiner. Smart- phones met 5G zullen ook sterkere batterijen nodig hebben.

FWA en Wi-Fi 6

Nieuw is wel dat 5G het mogelijk zal maken om met FWA of Fixed Wireless Access te werken, een alternatieve methode om huishoudens en bedrijven draadloos internet te geven zonder dat er kabels aan te pas komen. Het concept is niet nieuw maar het kende totnogtoe weinig succes omdat het niet echt efficiënt was door de lage snelheden en dito bandbreedte. 5G kan hier volgens Ericsson voor een revolutie zorgen want het bedrijf voorspelt dat het aantal FWA-verbindingen, dat vorig jaar al boven 100 miljoen lag, tegen 2027 meer dan zal verdubbelen tot bijna 230 miljoen. De snelheden die 5G kan halen maken het in vele markten (vooral die zonder glasvezel) tot een waardig alternatief voor bekabelde breedbandverbindingen.

Het wordt dan een rechtstreekse concurrent (of aanvulling?) voor Wi-Fi 6, de nieuwe Wi-Fi-standaard die volop uitgerold wordt. Deloitte is van oordeel dat ondernemingen eerder zullen kiezen voor Wi-Fi 6 voor intern gebruik, voor campusomgevingen en voor vaste verbindingen, terwijl 5G vooral gebruikt zal worden buiten de campus en in mobiele situaties. Het is voor iedereen wel duidelijk dat het geen of-of verhaal is maar eerder en-en. Beide standaarden zijn technisch superieur aan hun voorgangers, hebben hun unieke sterkten en kunnen elkaar perfect aanvullen, zoals trouwens al jaren gebeurt met Wi-Fi telefoneren, waarbij gebruikers bellen over het Wi-Fi netwerk en zo het draadloze telefoonnetwerk ontlasten. Enige probleem: als je via Wi-Fi belt en je verlaat het bereik van dat netwerk, valt je verbinding weg – maar daar zou 5G een oplossing kunnen brengen. Volgens Stuart Strickland van Hewlett Packard Enterprise moeten we uiteindelijk komen tot diensten die zonder menselijke tussenkomst naadloos schakelen tussen Wi-Fi en 5G en die door de netwerkbeheerder met dezelfde tools uitgerold kunnen worden.

Kosten en baten

Terwijl 5G betere connectiviteit belooft voor consumenten en ondernemingen, worden netwerkleveranciers wel opgezadeld met extra-kosten om hun 5G-infrastructuur uit te bouwen. Niks nieuws onder de zon eigenlijk want ook met de opkomst van 4G zagen we hetzelfde fenomeen. Het goede nieuws is wel dat de 5G-technologie grotendeels verder bouwt op de bestaande 4G-netwerken, zodat mobiele operatoren niet van nul moeten starten. Volgens McKinsey zal op de eerste plaats de B2B-sector van 5G profiteren met vooral het Internet of Things als grote gebruiker, naast de digitalisering van productieprocessen. Het commerciële model voor de consumenten is volgens de marktonderzoeker nog niet zo duidelijk maar algemeen wordt toch rekening gehouden met een stijging van de inkomsten per eindgebruiker van zo’n 20% .

Eén ding is voor Ericsson alvast wel duidelijk: tegen 2028 zal alle groei in het mobiele dataverkeer afkomstig zijn van 5G, het moment waarop er meer dan 5 miljard 5G-gebruikers zouden zijn en 4G al sterk op de terugweg zal zijn. 60% van het wereldwijde dataverkeer over mobiele netwerken zal dan over 5G lopen. Het gemiddelde dataverbruik per smartphone, dat dit jaar al 19 GB per maand zal bedragen, zal tegen 2028 oplopen naar 46 GB per maand (waarvan 80% voor rekening van videostreaming). De consument zal dan wel degelijk 5G ontdekt hebben.

Intussen wordt ook al volop gewerkt aan 6G, de zesde generatie die rond 2030 verwacht wordt en waarvan gezegd wordt dat ze tot 100 keer sneller zal zijn dan 5G en die vooral in een industriële context grote gevolgen zal hebben (smart factories, remote surgery, telehealth, enz.).

En de consument?

Voor de consument betekent 5G op de eerste plaats een nieuw toestel kopen want de bestaande 4G-apparaten kunnen de nieuwe standaard niet aan. Uit de ‘Deloitte Connectivity and Mobile Trends Survey’ blijkt dat 5G-toestellen duidelijk in de lift zitten, van 56% van de gebruikers in 2021 naar 68% vorig jaar. Belangrijk daarbij is dat de consumenten tevreden zijn met wat 5G hen kan bieden, 9 op 10 zeggen zelfs dat het hun verwachtingen overtreft. Een kwart bekijkt meer streaming video dan vroeger en laat zich ook verleiden tot gaming op de smartphone. Het gemiddeld maandelijks verbruik per smartphone was vorig jaar dan ook gestegen naar meer dan 15 GB, al blijkt uit het onderzoek dat die consumenten maar weinig nieuwe diensten gebruiken en gewoon profiteren van de hogere snelheden. Service providers werken dan ook volop nieuwe diensten met onbeperkte datahoeveelheden uit, die gebruikers moeten verleiden nog sneller de overstap te maken.

In België is de uitrol van 5G volop bezig, maar nog niet alle telecomproviders bieden een 5G-abonnement aan. Ook al omdat de dekking zich in hoofdzaak beperkt tot de grote steden en de kust, met als grote uitzondering het Brussels Hoofdstedelijk Gewest omdat daar tot begin dit jaar nog zeer strenge stralingsnormen golden (die nu wel versoepeld zijn). Volgens recente cijfers van Telenet zorgen momenteel meer dan 850 mobiele sites voor 5G-dekking, waarvan de grote meerderheid in Vlaanderen in en rond grote steden zoals Antwerpen, Gent, Genk, Leuven, Mechelen, Aalst, Hasselt, Kortrijk en Lokeren. Meer dan 260 gemeenten zouden nu al één of meer actieve 5G-masten op hun grondgebied hebben. Ook de Belgische kust heeft een goede dekking die in sommige zones al oploopt tot bijna 85%. Het BIPT, het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie, maakt zich sterk dat tegen 1 september van dit jaar 70% van de bevolking toegang zal hebben tot 5G. Als we op de geluiden van het jongste Mobile World Congress mogen afgaan, zal het wel de bedrijfssector zijn die op de eerste plaats van die toegang gebruik zal maken.

Dit artikel is verschenen in Top ICT, die beschikbaar is in pdf.