Weg met de goede oude bank

In vergelijking met twintig jaar geleden blijft er vandaag nog amper een vijfde van de kantoren over. De personeelskosten zijn gehalveerd en de winstmarge is verdubbeld tegenover 1993. (Tony Coenjaerts)

De aanhoudende daling van de rentevoeten dwong de banken ertoe om andere bronnen van inkomsten te zoeken, met als gevolg dat over de jaren heen hun opbrengstenstructuur aanzienlijk is gewijzigd. Het renteresultaat, de traditionele bron van inkomsten voor onze financiële instellingen, wordt langzaamaan ingehaald door de inkomsten uit commissielonen en bankdiensten. Als we 1993 met 2021 vergelijken, zien we immers dat het aandeel van het eerste is gedaald van 63,1% in 1993 tot 44,9% in 2021, terwijl over dezelfde periode het aandeel van de tweede verdrievoudigde van 12,8% tot 37,5%.

Met het hypothecaire krediet ging het in 2021 weer beter, zelfs in die mate dat het met 370.000 contracten zonder herfinanciering voor een globaal bedrag van 41,5 miljard euro nagenoeg opnieuw op het niveau van voor de coronacrisis zat. Het consumentenkrediet daarentegen geraakt moeilijk weer op zijn niveau van voor de pandemie en laat nog steeds een achterstand van 21% tegenover 2019 optekenen. De belangrijkste oorzaak daarvan is de daling (-36%) van het aantal leningen voor de aankoop van een nieuw voertuig. Omdat er bij de opkomst van de elektrische wagen ondanks alle campagnes en slogans nog heel wat vraagtekens blijven, speelt de consument liever op zeker en wacht hij af. In 2021 bedroeg het uitstaande bedrag van de operaties op krediet 22,5 miljard euro.

Wat de klanten betreft, zijn er geen grote wijzigingen. In 2021 kwamen er 107.000 aanvragen om van bank te veranderen binnen via de gratis bankoverstapdienst bankswitching. Dat zijn er 35.000 meer dan een jaar eerder, maar die toename is vooral het gevolg van de uitbreiding eind 2020 van die dienst naar spaarrekeningen.

Bewegingen

De rangschikking van de banken bleef relatief stabiel tegenover vorig jaar. Op elke regel zijn er echter uitzonderingen. De bank Nagelmackers, die nog steeds gespecialiseerd is in vermogensbeheer, is vandaag een dochter van de Chinese Daija Insurance Group.

Twee instellingen veranderden in de loop van het boekjaar van eigenaar. Op 31 december 2021 nam de Crelan-groep AXA Bank Belgium over van de Franse verzekeraar AXA. Beide merken blijven afzonderlijk actief op de markt. Het doel is echter de twee banken samen te voegen en alle activiteiten onder het logo van Crelan voort te zetten. Die fusie staat gepland voor het voorjaar van 2024. Een gelijkaardig scenario, dat in principe op 1 januari 2024 ingaat, zal het einde betekenen van bpost bank. Sinds 3 januari 2022 werd BNP Paribas Fortis, dat op dat ogenblik al voor de helft eigenaar was, de enige aandeelhouder van bpost bank, met de bedoeling om de instelling over twee jaar op te slorpen. Tegelijkertijd hebben bpost en BNP Paribas Fortis echter een commerciële overeenkomst gesloten die garandeert dat de bankdiensten in de kantoren van bpost gedurende zeven jaar beschikbaar blijven.

Bij de beursvennootschappen en de advies- en investeringsvennootschappen werd Candriam Belgium opgeslorpt door het Luxemburgse moederbedrijf, en Caceis Belgium door de Franse Caceis Bank, een dochter van de Franse groep Crédit Agricole. Merit Capital heeft al jaren een conflict met de Nationale Bank, die het van machtsmisbruik beschuldigt, een argument dat de Raad van State, die de knoop moest doorhakken, heeft verworpen. In mei 2022 verloor Merit Capital zijn licentie als beursvennootschap. Enkele maanden later werd het failliet verklaard.

Dit artikel is verschenen in Top 5.000, die beschikbaar is in pdf.